ISH YURITISHNI TUGATISH

Yuklangan vaqt

2025-03-16

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

18

Faytl hajmi

29,0 KB


 
 
 
 
 
KURS ISHI 
 
ISH YURITISHNI TUGATISH 
 
 
REJA: 
I. 
KIRISH 
II. 
Asosiy qism: 
1. Ish yuritishni tugatish tushunchasi va asoslari 
2. Ish yuritishni tugatish tartibi 
3. Ish yuritishni tugatish oqibatlari 
Xulosa 
III. 
Foydalanilgan adabiyotlar
KURS ISHI ISH YURITISHNI TUGATISH REJA: I. KIRISH II. Asosiy qism: 1. Ish yuritishni tugatish tushunchasi va asoslari 2. Ish yuritishni tugatish tartibi 3. Ish yuritishni tugatish oqibatlari Xulosa III. Foydalanilgan adabiyotlar
 
 
KIRISH 
 
Fuqarolik protsessual huquqi — bu fuqarolik ishlarini ko‘rib chiqish va hal 
qilish tartibini belgilovchi huquqiy me'yorlar to‘plamidir. Ushbu huquqiy soha, 
fuqarolik huquqiga asoslangan nizolarni hal qilishda, shuningdek, tomonlar 
o‘rtasida huquqiy munosabatlarni normallashtirishda muhim rol o‘ynaydi. Fuqarolik 
protsessual huquqi doirasida ish yuritishni tugatish jarayoni alohida e'tiborga 
loyiqdir, chunki bu jarayon suddagi ishning oxirgi bosqichini tashkil etadi va uning 
to‘g‘ri yakunlanishi adolat va qonun ustuvorligining ta'minlanishiga yordam beradi. 
 
Ish yuritishni tugatish — bu sud yoki boshqa huquqiy organ tomonidan 
ko‘rilayotgan ishning muhokama va qaror qabul qilish jarayonlarini yakunlash va 
ishga oid barcha hujjatlarni tartibga solib, arxivlash jarayonidir. Bu bosqichda sud 
qarorining kuchga kirishi va unga asosan chiqarilgan hujjatlarning qonuniy 
rasmiylashtirilishi ta'minlanadi. Fuqarolik protsessual huquqida ish yuritishni 
tugatish, 
shuningdek, 
huquqiy 
jarayonlarning 
shaffofligi 
va 
tizimning 
samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. 
 
Ushbu referat ish yuritishni tugatish jarayonining huquqiy asoslarini, uning 
qonuniy tartibini va amaldagi me'yorlarni ko‘rib chiqadi. Shuningdek, huquqiy 
tizimdagi muammolar, amaliy tajribalar va ushbu jarayonni samarali tashkil etish 
uchun zarur bo‘lgan chora-tadbirlar tahlil qilinadi.
KIRISH Fuqarolik protsessual huquqi — bu fuqarolik ishlarini ko‘rib chiqish va hal qilish tartibini belgilovchi huquqiy me'yorlar to‘plamidir. Ushbu huquqiy soha, fuqarolik huquqiga asoslangan nizolarni hal qilishda, shuningdek, tomonlar o‘rtasida huquqiy munosabatlarni normallashtirishda muhim rol o‘ynaydi. Fuqarolik protsessual huquqi doirasida ish yuritishni tugatish jarayoni alohida e'tiborga loyiqdir, chunki bu jarayon suddagi ishning oxirgi bosqichini tashkil etadi va uning to‘g‘ri yakunlanishi adolat va qonun ustuvorligining ta'minlanishiga yordam beradi. Ish yuritishni tugatish — bu sud yoki boshqa huquqiy organ tomonidan ko‘rilayotgan ishning muhokama va qaror qabul qilish jarayonlarini yakunlash va ishga oid barcha hujjatlarni tartibga solib, arxivlash jarayonidir. Bu bosqichda sud qarorining kuchga kirishi va unga asosan chiqarilgan hujjatlarning qonuniy rasmiylashtirilishi ta'minlanadi. Fuqarolik protsessual huquqida ish yuritishni tugatish, shuningdek, huquqiy jarayonlarning shaffofligi va tizimning samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. Ushbu referat ish yuritishni tugatish jarayonining huquqiy asoslarini, uning qonuniy tartibini va amaldagi me'yorlarni ko‘rib chiqadi. Shuningdek, huquqiy tizimdagi muammolar, amaliy tajribalar va ushbu jarayonni samarali tashkil etish uchun zarur bo‘lgan chora-tadbirlar tahlil qilinadi.
 
 
1.  Ish yuritishni tugatish tushunchasi va asoslari 
 
Ish yuritishni tugatish — bu huquqiy jarayonlar yoki sud ishlarining 
yakunlanishi va ularning rasmiy tarzda yakuniga yetkazilishi bilan bog‘liq huquqiy 
amaldir. Fuqarolik protsessual huquqida ish yuritishni tugatish jarayoni, sudda yoki 
boshqa huquqiy organlarda ko‘rilayotgan ishning oxirgi bosqichidir. Bu jarayon sud 
qarorining chiqarilishi va uning ijro etilishi uchun zarur bo‘lgan barcha hujjatlarning 
tayyorlanishi, rasmiylashtirilishi va arxivlashiga xizmat qiladi. 
Ish yuritishni tugatish tushunchasi bir necha muhim jihatlarni o‘z ichiga oladi: 
1. Sud ishining tugallanishi: Ish yuritishni tugatish, sud tomonidan ko‘rib 
chiqilayotgan ishning yakunlanishini anglatadi. Sudning qarori chiqarilgach, 
sud ishi tugallangan deb hisoblanadi. Bu qaror kuchga kirishi uchun huquqiy 
jarayonlarning barcha talablariga muvofiq rasmiylashtirilishi kerak. 
2. Qaror chiqarish va uning ijro etilishi: Ish yuritishni tugatish jarayonida sud 
qarori rasmiylashtiriladi va tegishli hujjatlar tayyorlanadi. Qaror ijro etish 
uchun ko‘rib chiqiladi, shuningdek, taraflarga qonuniy asoslangan hujjatlar 
taqdim etiladi. Qaror ijro qilinganda, bu huquqiy munosabatlarning 
yakunlanishi va taraflar o‘rtasidagi nizoning hal qilinishi ta'minlanadi. 
3. Hujjatlarni tartibga solish va arxivlash: Ish yuritishni tugatish jarayoni 
davomida barcha hujjatlar tartibga solinadi, tahlil qilinadi va saqlanish uchun 
arxivga topshiriladi. Bu jarayon, hujjatlarning kelajakda qayta ishlatilishi yoki 
tekshirilishi uchun zarur bo‘lgan asosiy amaldir. 
4. Protsessual qonunlar va me'yorlar: Ish yuritishni tugatish jarayoni 
protsessual qonunlar va me'yorlarga asoslanadi. Har bir davlatda ushbu 
jarayon uchun belgilangan aniq qonun va tartiblar mavjud. Masalan, 
O‘zbekiston Respublikasi fuqarolik protsessual kodeksida ish yuritishni 
tugatish tartib-qoidalari aniq belgilangan bo‘lib, bu kodeksga muvofiq sud 
ishlarini ko‘rib chiqish va ularni tugatishning barcha bosqichlari tartibga 
solinadi. 
5. Mas'uliyat va huquqlar: Ish yuritishni tugatish jarayonida barcha huquqiy 
talablar bajarilishi va mas'uliyatlar hisobga olinishi kerak. Misol uchun,
1. Ish yuritishni tugatish tushunchasi va asoslari Ish yuritishni tugatish — bu huquqiy jarayonlar yoki sud ishlarining yakunlanishi va ularning rasmiy tarzda yakuniga yetkazilishi bilan bog‘liq huquqiy amaldir. Fuqarolik protsessual huquqida ish yuritishni tugatish jarayoni, sudda yoki boshqa huquqiy organlarda ko‘rilayotgan ishning oxirgi bosqichidir. Bu jarayon sud qarorining chiqarilishi va uning ijro etilishi uchun zarur bo‘lgan barcha hujjatlarning tayyorlanishi, rasmiylashtirilishi va arxivlashiga xizmat qiladi. Ish yuritishni tugatish tushunchasi bir necha muhim jihatlarni o‘z ichiga oladi: 1. Sud ishining tugallanishi: Ish yuritishni tugatish, sud tomonidan ko‘rib chiqilayotgan ishning yakunlanishini anglatadi. Sudning qarori chiqarilgach, sud ishi tugallangan deb hisoblanadi. Bu qaror kuchga kirishi uchun huquqiy jarayonlarning barcha talablariga muvofiq rasmiylashtirilishi kerak. 2. Qaror chiqarish va uning ijro etilishi: Ish yuritishni tugatish jarayonida sud qarori rasmiylashtiriladi va tegishli hujjatlar tayyorlanadi. Qaror ijro etish uchun ko‘rib chiqiladi, shuningdek, taraflarga qonuniy asoslangan hujjatlar taqdim etiladi. Qaror ijro qilinganda, bu huquqiy munosabatlarning yakunlanishi va taraflar o‘rtasidagi nizoning hal qilinishi ta'minlanadi. 3. Hujjatlarni tartibga solish va arxivlash: Ish yuritishni tugatish jarayoni davomida barcha hujjatlar tartibga solinadi, tahlil qilinadi va saqlanish uchun arxivga topshiriladi. Bu jarayon, hujjatlarning kelajakda qayta ishlatilishi yoki tekshirilishi uchun zarur bo‘lgan asosiy amaldir. 4. Protsessual qonunlar va me'yorlar: Ish yuritishni tugatish jarayoni protsessual qonunlar va me'yorlarga asoslanadi. Har bir davlatda ushbu jarayon uchun belgilangan aniq qonun va tartiblar mavjud. Masalan, O‘zbekiston Respublikasi fuqarolik protsessual kodeksida ish yuritishni tugatish tartib-qoidalari aniq belgilangan bo‘lib, bu kodeksga muvofiq sud ishlarini ko‘rib chiqish va ularni tugatishning barcha bosqichlari tartibga solinadi. 5. Mas'uliyat va huquqlar: Ish yuritishni tugatish jarayonida barcha huquqiy talablar bajarilishi va mas'uliyatlar hisobga olinishi kerak. Misol uchun,
 
 
sudning yakuniy qarori tomonlarga rasmiy ravishda e'lon qilinishi va barcha 
zarur hujjatlar ularga topshirilishi lozim. Shuningdek, ish yuritishni tugatishda 
huquqiy muammolar yuzaga kelishi mumkin, masalan, qarorning qayta ko‘rib 
chiqilishi yoki unga nisbatan apellyatsiya kiritilishi. 
 
Ish yuritishni tugatish — bu huquqiy jarayonning muhim bosqichidir va sud 
ishining oxirgi natijasi bo‘lib, bu taraflar o‘rtasidagi nizoni hal qilishning, adolatni 
ta'minlashning asosiy qismidir. U huquqiy hujjatlarning to‘g‘ri rasmiylashtirilishini 
va kelajakda ularni foydalanishga tayyorlashni ta'minlaydi. Bu jarayon samarali 
boshqarilishi va qonuniy me'yorlarga muvofiq amalga oshirilishi kerak. 
 
Sud quyidagi hollarda ish yuritishni tugatadi, agar: 
 
1) ish fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga, iqtisodiy sudga yoki ma’muriy sudga 
taalluqli bo‘lmasa; 
 
2) fuqarolik ishlari bo‘yicha sudning, iqtisodiy sudning yoki ma’muriy 
sudning yoxud chet davlat vakolatli sudining ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir 
predmet to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan qonuniy kuchga 
kirgan hal qiluv qarori yoki da’vogarning arz qilingan talablaridan voz kechishini 
qabul qilish to‘g‘risidagi yoxud taraflarning kelishuv bitimini tasdiqlash haqidagi 
ajrimi mavjud bo‘lsa; 
 
3) da’vogar arz qilingan talablaridan voz kechgan va sud bu voz kechishni 
qabul qilgan bo‘lsa; 
 
4) taraflar kelishuv bitimi tuzgan va u sud tomonidan tasdiqlangan bo‘lsa; 
 
5) hakamlik sudining ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir predmet 
to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan hal qiluv qarori mavjud 
bo‘lsa, bundan sud hakamlik sudining hal qiluv qarorini majburiy ijro etish uchun 
ijro varaqasini berishni rad etgan hollar mustasno; 
 
6) ish bo‘yicha taraflardan biri bo‘lgan fuqaroning vafotidan so‘ng nizoli 
huquqiy munosabat huquqiy vorislikka yo‘l qo‘ymasa; 
 
7) ish bo‘yicha taraf bo‘lib qatnashayotgan tashkilot tugatilgan bo‘lsa. 
Ish yuritishni tugatish — bu sud yoki boshqa huquqiy organlar tomonidan 
ko‘rilayotgan ishlarning yakunlanishiga, huquqiy jarayonlarning rasmiy tarzda
sudning yakuniy qarori tomonlarga rasmiy ravishda e'lon qilinishi va barcha zarur hujjatlar ularga topshirilishi lozim. Shuningdek, ish yuritishni tugatishda huquqiy muammolar yuzaga kelishi mumkin, masalan, qarorning qayta ko‘rib chiqilishi yoki unga nisbatan apellyatsiya kiritilishi. Ish yuritishni tugatish — bu huquqiy jarayonning muhim bosqichidir va sud ishining oxirgi natijasi bo‘lib, bu taraflar o‘rtasidagi nizoni hal qilishning, adolatni ta'minlashning asosiy qismidir. U huquqiy hujjatlarning to‘g‘ri rasmiylashtirilishini va kelajakda ularni foydalanishga tayyorlashni ta'minlaydi. Bu jarayon samarali boshqarilishi va qonuniy me'yorlarga muvofiq amalga oshirilishi kerak. Sud quyidagi hollarda ish yuritishni tugatadi, agar: 1) ish fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga, iqtisodiy sudga yoki ma’muriy sudga taalluqli bo‘lmasa; 2) fuqarolik ishlari bo‘yicha sudning, iqtisodiy sudning yoki ma’muriy sudning yoxud chet davlat vakolatli sudining ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir predmet to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan qonuniy kuchga kirgan hal qiluv qarori yoki da’vogarning arz qilingan talablaridan voz kechishini qabul qilish to‘g‘risidagi yoxud taraflarning kelishuv bitimini tasdiqlash haqidagi ajrimi mavjud bo‘lsa; 3) da’vogar arz qilingan talablaridan voz kechgan va sud bu voz kechishni qabul qilgan bo‘lsa; 4) taraflar kelishuv bitimi tuzgan va u sud tomonidan tasdiqlangan bo‘lsa; 5) hakamlik sudining ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir predmet to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan hal qiluv qarori mavjud bo‘lsa, bundan sud hakamlik sudining hal qiluv qarorini majburiy ijro etish uchun ijro varaqasini berishni rad etgan hollar mustasno; 6) ish bo‘yicha taraflardan biri bo‘lgan fuqaroning vafotidan so‘ng nizoli huquqiy munosabat huquqiy vorislikka yo‘l qo‘ymasa; 7) ish bo‘yicha taraf bo‘lib qatnashayotgan tashkilot tugatilgan bo‘lsa. Ish yuritishni tugatish — bu sud yoki boshqa huquqiy organlar tomonidan ko‘rilayotgan ishlarning yakunlanishiga, huquqiy jarayonlarning rasmiy tarzda
 
 
yakuniga yetkazilishiga oid huquqiy amaldir. Ushbu jarayon sudning qaror 
chiqarishi va ushbu qarorning ijro etilishi uchun zaruriy hujjatlarning tayyorlanishi 
va rasmiylashtirilishini o‘z ichiga oladi. Ish yuritishni tugatish, shuningdek, 
hujjatlarning arxivga topshirilishi va kelajakda qayta foydalanish uchun 
tayyorlanishini ta'minlaydi. Bu jarayon protsessual qonunlarga asoslangan bo‘lib, 
sud ishining natijalarini qonuniy kuchga kiritadi. 
1. Ish yuritishni tugatish asoslari 
Ish yuritishni tugatishning asoslari quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 
 Protsessual qonun va me'yorlar: Ish yuritishni tugatish jarayoni, har bir 
davlatda belgilangan protsessual qonunlar va normativ hujjatlar asosida 
amalga oshiriladi. O‘zbekiston Respublikasida, masalan, Fuqarolik 
protsessual kodeksi va boshqa huquqiy hujjatlar ushbu jarayonni tartibga 
soladi. Qonunlar va me'yorlar, sudning ishni qanday yakunlashi, qarorlar va 
hujjatlarning rasmiylashtirilishi, shuningdek, ularni arxivga topshirish tartib-
qoidalarini belgilaydi. 
 Sudning qarori: Sudning qarori — ish yuritishni tugatishning asosiy elementi 
hisoblanadi. Sud qarori, shuningdek, uning ijro etilishi uchun zarur huquqiy 
hujjatlarni yaratish va taraflarga e'lon qilishni o‘z ichiga oladi. Qaror 
to‘g‘riligini va uning qonuniy asoslanganligini ta'minlash uchun sud mustaqil 
va ob'ektiv baho beradi. 
 Hujjatlar bilan ishlash: Ish yuritishni tugatish jarayoni davomida hujjatlar 
tartibga solinadi, tekshiriladi va arxivga topshiriladi. Hujjatlarning 
rasmiylashtirilishi va ularning saqlanishi, huquqiy munosabatlarning 
shaffofligini ta'minlashga xizmat qiladi. 
 Tartib va protsedura: Ish yuritishni tugatish uchun belgilangan tartib va 
protsedura har bir davlatda farq qiladi. Sud tomonidan ishlanayotgan qarorlar 
va 
hujjatlar 
qonuniy 
me'yorlarga 
muvofiq 
tarzda 
tayyorlanishi, 
rasmiylashtirilishi va arxivga topshirilishi kerak. 
 
Ish yuritishni tugatish jarayoni, asosan, quyidagi bosqichlardan iborat:
yakuniga yetkazilishiga oid huquqiy amaldir. Ushbu jarayon sudning qaror chiqarishi va ushbu qarorning ijro etilishi uchun zaruriy hujjatlarning tayyorlanishi va rasmiylashtirilishini o‘z ichiga oladi. Ish yuritishni tugatish, shuningdek, hujjatlarning arxivga topshirilishi va kelajakda qayta foydalanish uchun tayyorlanishini ta'minlaydi. Bu jarayon protsessual qonunlarga asoslangan bo‘lib, sud ishining natijalarini qonuniy kuchga kiritadi. 1. Ish yuritishni tugatish asoslari Ish yuritishni tugatishning asoslari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:  Protsessual qonun va me'yorlar: Ish yuritishni tugatish jarayoni, har bir davlatda belgilangan protsessual qonunlar va normativ hujjatlar asosida amalga oshiriladi. O‘zbekiston Respublikasida, masalan, Fuqarolik protsessual kodeksi va boshqa huquqiy hujjatlar ushbu jarayonni tartibga soladi. Qonunlar va me'yorlar, sudning ishni qanday yakunlashi, qarorlar va hujjatlarning rasmiylashtirilishi, shuningdek, ularni arxivga topshirish tartib- qoidalarini belgilaydi.  Sudning qarori: Sudning qarori — ish yuritishni tugatishning asosiy elementi hisoblanadi. Sud qarori, shuningdek, uning ijro etilishi uchun zarur huquqiy hujjatlarni yaratish va taraflarga e'lon qilishni o‘z ichiga oladi. Qaror to‘g‘riligini va uning qonuniy asoslanganligini ta'minlash uchun sud mustaqil va ob'ektiv baho beradi.  Hujjatlar bilan ishlash: Ish yuritishni tugatish jarayoni davomida hujjatlar tartibga solinadi, tekshiriladi va arxivga topshiriladi. Hujjatlarning rasmiylashtirilishi va ularning saqlanishi, huquqiy munosabatlarning shaffofligini ta'minlashga xizmat qiladi.  Tartib va protsedura: Ish yuritishni tugatish uchun belgilangan tartib va protsedura har bir davlatda farq qiladi. Sud tomonidan ishlanayotgan qarorlar va hujjatlar qonuniy me'yorlarga muvofiq tarzda tayyorlanishi, rasmiylashtirilishi va arxivga topshirilishi kerak. Ish yuritishni tugatish jarayoni, asosan, quyidagi bosqichlardan iborat:
 
 
 Sud muhokamasi va qaror chiqarish: Sud tomonidan ishning barcha 
materiallari, hujjatlari va tomonlarning dalillari tekshiriladi. Sud ishni 
yakunlash uchun qaror chiqaradi va bu qaror taraflarga e'lon qilinadi. Qaror 
chiqarilganidan so‘ng, sud ishining rasmiy yakuni amalga oshiriladi. 
 Qarorni rasmiylashtirish: Sudning chiqarilgan qarori tegishli hujjatlar bilan 
rasmiylashtiriladi, masalan, sud hukmi yoki qarori rasmiy shaklda 
tayyorlanadi. Bu hujjatlar tomonlarga taqdim etilishi va kerakli joylarga 
yuborilishi uchun tayyorlanadi. 
 Ijro hujjatlari va ijro etish: Qaror ijro etilishi uchun zarur hujjatlar 
tayyorlanadi. Bu hujjatlar orqali qarorning bajarilishi uchun amaliy choralar 
ko‘riladi. Ijro hujjatlari, odatda, sudning qarori yoki hukmini bajarish uchun 
rasmiy ravishda tayyorlanadi va ijro etish uchun mas'ul organlarga 
topshiriladi. 
 Hujjatlarni arxivlash: Ish yuritishni tugatishning so‘nggi bosqichi 
hujjatlarning tartibga solinishi va arxivga topshirilishidir. Bu bosqich 
hujjatlarning kelajakda tekshirilishi, qayta ishlatilishi va huquqiy audit uchun 
tayyorlanishini ta'minlaydi. 
 
Ish yuritishni tugatish jarayoni, huquqiy tizimning samarali ishlashini 
ta'minlash uchun muhimdir. Bu jarayon sud ishlarining to‘g‘ri va qonuniy 
yakunlanishini, hujjatlarning rasmiylashtirilishi va arxivlashni nazarda tutadi. Ish 
yuritishni tugatishning asoslari va tarifi sudning qaror chiqarish, hujjatlar bilan 
ishlash va ularni arxivga topshirish kabi bosqichlarni o‘z ichiga oladi. Bu amallar, 
huquqiy jarayonlarning shaffofligini, qonun ustuvorligini va 
adolatning 
ta'minlanishini kafolatlaydi. 
 
2. . Ish yuritishni tugatish tartibi 
 
Ish yuritish sudning ajrimi bilan tugatiladi. Agar ish yuritish ish sudga taalluqli 
bo‘lmaganligi sababli tugatilsa va nizoni hal etish boshqa davlat organining 
vakolatiga taalluqli bo‘lsa, sud arizachining qaysi organga murojaat qilishi 
kerakligini ko‘rsatishi shart.
 Sud muhokamasi va qaror chiqarish: Sud tomonidan ishning barcha materiallari, hujjatlari va tomonlarning dalillari tekshiriladi. Sud ishni yakunlash uchun qaror chiqaradi va bu qaror taraflarga e'lon qilinadi. Qaror chiqarilganidan so‘ng, sud ishining rasmiy yakuni amalga oshiriladi.  Qarorni rasmiylashtirish: Sudning chiqarilgan qarori tegishli hujjatlar bilan rasmiylashtiriladi, masalan, sud hukmi yoki qarori rasmiy shaklda tayyorlanadi. Bu hujjatlar tomonlarga taqdim etilishi va kerakli joylarga yuborilishi uchun tayyorlanadi.  Ijro hujjatlari va ijro etish: Qaror ijro etilishi uchun zarur hujjatlar tayyorlanadi. Bu hujjatlar orqali qarorning bajarilishi uchun amaliy choralar ko‘riladi. Ijro hujjatlari, odatda, sudning qarori yoki hukmini bajarish uchun rasmiy ravishda tayyorlanadi va ijro etish uchun mas'ul organlarga topshiriladi.  Hujjatlarni arxivlash: Ish yuritishni tugatishning so‘nggi bosqichi hujjatlarning tartibga solinishi va arxivga topshirilishidir. Bu bosqich hujjatlarning kelajakda tekshirilishi, qayta ishlatilishi va huquqiy audit uchun tayyorlanishini ta'minlaydi. Ish yuritishni tugatish jarayoni, huquqiy tizimning samarali ishlashini ta'minlash uchun muhimdir. Bu jarayon sud ishlarining to‘g‘ri va qonuniy yakunlanishini, hujjatlarning rasmiylashtirilishi va arxivlashni nazarda tutadi. Ish yuritishni tugatishning asoslari va tarifi sudning qaror chiqarish, hujjatlar bilan ishlash va ularni arxivga topshirish kabi bosqichlarni o‘z ichiga oladi. Bu amallar, huquqiy jarayonlarning shaffofligini, qonun ustuvorligini va adolatning ta'minlanishini kafolatlaydi. 2. . Ish yuritishni tugatish tartibi Ish yuritish sudning ajrimi bilan tugatiladi. Agar ish yuritish ish sudga taalluqli bo‘lmaganligi sababli tugatilsa va nizoni hal etish boshqa davlat organining vakolatiga taalluqli bo‘lsa, sud arizachining qaysi organga murojaat qilishi kerakligini ko‘rsatishi shart.
 
 
 
Ish yuritishni tugatish to‘g‘risidagi sud ajrimi ustidan xususiy shikoyat 
(protest) berilishi mumkin. 
 
Ish yuritishni tugatish tartibi, huquqiy jarayonning yakuniy bosqichini tashkil 
etadi. Bu jarayon, sud yoki boshqa huquqiy organlarda ko‘rilgan ishning rasmiy 
tarzda tugallanishini va uning qonuniy rasmiylashtirilishini ta'minlaydi. Ish 
yuritishni tugatish tartibi, sudning qaror chiqarishidan tortib, hujjatlarni 
arxivlashgacha bo‘lgan barcha amallarni o‘z ichiga oladi. Ushbu jarayon, sud 
ishining qonuniy kuchga kirishini va undan keyin amalga oshiriladigan ijro etish 
choralari uchun zarur bo‘lgan huquqiy asosni yaratadi. 
1. Sudning qaror chiqarishi 
 
Ish yuritishni tugatish tartibining birinchi bosqichi — sudning ishni ko‘rib 
chiqib, qaror chiqarishidir. Sud, barcha dalil va hujjatlarni to‘plab, tomonlarning 
fikrini eshitib, ishning asosiy shartlarini tahlil qiladi. Qaror chiqarishdan oldin, sud 
qonunlar va me'yorlarga rioya qilish orqali, taraflar o‘rtasidagi nizoni hal qilishga 
harakat qiladi. Sud qarori, odatda, yozma shaklda tayyorlanadi va unda ishning 
mohiyati, qarorning sabablari va unga asoslangan qonuniy me'yorlar ko‘rsatiladi. 
2. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi 
 
Sudning qarori chiqarilgach, uni rasmiylashtirish bosqichi boshlanadi. Qaror 
rasmiy shaklda yoziladi va tegishli hujjatlar bilan to‘ldiriladi. Bu hujjatlar, odatda, 
sudning hukmi yoki qarori, protokollar, bayonnomalar va boshqa sud hujjatlari 
bo‘lishi mumkin. Qaror rasmiylashtirilgach, tomonlarga yoki ularning vakillariga 
e'lon qilinadi. E'lon qilish, tomonlarning sud qarori bilan tanishishini va uning 
mazmunini tushunishini ta'minlaydi. 
3. Qarorning kuchga kirishi 
 
Sud qarori rasmiylashtirilgach, u qonuniy kuchga kiradi. Bu, sud qarorining 
qonuniy ravishda amal qilishini anglatadi. Ko‘pgina hollarda, sud qarori darhol 
kuchga kiradi, lekin ayrim holatlarda, masalan, apellyatsiya yoki qayta ko‘rib 
chiqish so‘rovi mavjud bo‘lsa, qarorning kuchga kirishi kechiktirilishi mumkin. Sud 
qarori ijro etilishi uchun rasmiy tarzda bajarilishi kerak bo‘lgan talablar belgilangan 
bo‘lishi kerak.
Ish yuritishni tugatish to‘g‘risidagi sud ajrimi ustidan xususiy shikoyat (protest) berilishi mumkin. Ish yuritishni tugatish tartibi, huquqiy jarayonning yakuniy bosqichini tashkil etadi. Bu jarayon, sud yoki boshqa huquqiy organlarda ko‘rilgan ishning rasmiy tarzda tugallanishini va uning qonuniy rasmiylashtirilishini ta'minlaydi. Ish yuritishni tugatish tartibi, sudning qaror chiqarishidan tortib, hujjatlarni arxivlashgacha bo‘lgan barcha amallarni o‘z ichiga oladi. Ushbu jarayon, sud ishining qonuniy kuchga kirishini va undan keyin amalga oshiriladigan ijro etish choralari uchun zarur bo‘lgan huquqiy asosni yaratadi. 1. Sudning qaror chiqarishi Ish yuritishni tugatish tartibining birinchi bosqichi — sudning ishni ko‘rib chiqib, qaror chiqarishidir. Sud, barcha dalil va hujjatlarni to‘plab, tomonlarning fikrini eshitib, ishning asosiy shartlarini tahlil qiladi. Qaror chiqarishdan oldin, sud qonunlar va me'yorlarga rioya qilish orqali, taraflar o‘rtasidagi nizoni hal qilishga harakat qiladi. Sud qarori, odatda, yozma shaklda tayyorlanadi va unda ishning mohiyati, qarorning sabablari va unga asoslangan qonuniy me'yorlar ko‘rsatiladi. 2. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi Sudning qarori chiqarilgach, uni rasmiylashtirish bosqichi boshlanadi. Qaror rasmiy shaklda yoziladi va tegishli hujjatlar bilan to‘ldiriladi. Bu hujjatlar, odatda, sudning hukmi yoki qarori, protokollar, bayonnomalar va boshqa sud hujjatlari bo‘lishi mumkin. Qaror rasmiylashtirilgach, tomonlarga yoki ularning vakillariga e'lon qilinadi. E'lon qilish, tomonlarning sud qarori bilan tanishishini va uning mazmunini tushunishini ta'minlaydi. 3. Qarorning kuchga kirishi Sud qarori rasmiylashtirilgach, u qonuniy kuchga kiradi. Bu, sud qarorining qonuniy ravishda amal qilishini anglatadi. Ko‘pgina hollarda, sud qarori darhol kuchga kiradi, lekin ayrim holatlarda, masalan, apellyatsiya yoki qayta ko‘rib chiqish so‘rovi mavjud bo‘lsa, qarorning kuchga kirishi kechiktirilishi mumkin. Sud qarori ijro etilishi uchun rasmiy tarzda bajarilishi kerak bo‘lgan talablar belgilangan bo‘lishi kerak.
 
 
4. Ijro hujjatlarining tayyorlanishi va ijro etilishi 
 
Qaror kuchga kirgach, uni ijro etish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar 
tayyorlanadi. Ijro hujjatlari sudning qaroriga asoslangan va undan keyin bajarilishi 
lozim bo‘lgan amaliy choralarning boshida turadi. Bu hujjatlar, masalan, qaror ijro 
hujjatlari, ijro etish talabnomalari va boshqa huquqiy hujjatlar bo‘lishi mumkin. Ijro 
etish jarayoni sud tomonidan yoki boshqa ijro etuvchi organlar tomonidan amalga 
oshiriladi. 
5. Hujjatlarni arxivlash 
 
Ish yuritishni tugatish tartibining oxirgi bosqichi — barcha tegishli hujjatlarni 
arxivlashdir. Bu hujjatlar, sudning qarori, rasmiylashtirilgan hujjatlar, protokollar va 
boshqa huquqiy materiallarni o‘z ichiga oladi. Arxivlash, hujjatlarning kelajakda 
qayta tekshirilishi, audit o‘tkazilishi va huquqiy tekshiruvlar uchun tayyor bo‘lishini 
ta'minlaydi. Arxivlash jarayoni, hujjatlarning saqlanishini, himoyasini va 
shaffofligini ta'minlashga yordam beradi. 
6. Ish yuritishni tugatishning qonuniy va amaliy jihatlari 
 
Ish yuritishni tugatish jarayonida qonuniy jihatlar, masalan, huquqiy vaqt 
belgilari, sud qarorining asoslanganligi, hujjatlarning rasmiylashtirilishi va ularning 
arxivlash muddati muhim ahamiyatga ega. Amaliy jihatlar esa sud va boshqa 
huquqiy organlarning ish yuritishni samarali amalga oshirishi, shuningdek, 
hujjatlarni boshqarish va ularni saqlash uchun zarur bo‘lgan texnologiyalarni o‘z 
ichiga oladi. 
 
Ish yuritishni tugatish tartibi, sud ishining yakuniy bosqichi bo‘lib, sudning 
qaror chiqarishidan tortib hujjatlarni arxivlashgacha bo‘lgan barcha bosqichlarni o‘z 
ichiga oladi. Ushbu jarayon huquqiy tizimning samarali ishlashini, adolatning 
ta'minlanishini va qonun ustuvorligini kafolatlaydi. Ish yuritishni tugatish 
jarayonida har bir bosqichning qonuniy va amaliy jihatlari muhim ahamiyatga ega, 
chunki bu jarayon barcha huquqiy munosabatlarning yakuniy va rasmiy holatini 
belgilaydi.
4. Ijro hujjatlarining tayyorlanishi va ijro etilishi Qaror kuchga kirgach, uni ijro etish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar tayyorlanadi. Ijro hujjatlari sudning qaroriga asoslangan va undan keyin bajarilishi lozim bo‘lgan amaliy choralarning boshida turadi. Bu hujjatlar, masalan, qaror ijro hujjatlari, ijro etish talabnomalari va boshqa huquqiy hujjatlar bo‘lishi mumkin. Ijro etish jarayoni sud tomonidan yoki boshqa ijro etuvchi organlar tomonidan amalga oshiriladi. 5. Hujjatlarni arxivlash Ish yuritishni tugatish tartibining oxirgi bosqichi — barcha tegishli hujjatlarni arxivlashdir. Bu hujjatlar, sudning qarori, rasmiylashtirilgan hujjatlar, protokollar va boshqa huquqiy materiallarni o‘z ichiga oladi. Arxivlash, hujjatlarning kelajakda qayta tekshirilishi, audit o‘tkazilishi va huquqiy tekshiruvlar uchun tayyor bo‘lishini ta'minlaydi. Arxivlash jarayoni, hujjatlarning saqlanishini, himoyasini va shaffofligini ta'minlashga yordam beradi. 6. Ish yuritishni tugatishning qonuniy va amaliy jihatlari Ish yuritishni tugatish jarayonida qonuniy jihatlar, masalan, huquqiy vaqt belgilari, sud qarorining asoslanganligi, hujjatlarning rasmiylashtirilishi va ularning arxivlash muddati muhim ahamiyatga ega. Amaliy jihatlar esa sud va boshqa huquqiy organlarning ish yuritishni samarali amalga oshirishi, shuningdek, hujjatlarni boshqarish va ularni saqlash uchun zarur bo‘lgan texnologiyalarni o‘z ichiga oladi. Ish yuritishni tugatish tartibi, sud ishining yakuniy bosqichi bo‘lib, sudning qaror chiqarishidan tortib hujjatlarni arxivlashgacha bo‘lgan barcha bosqichlarni o‘z ichiga oladi. Ushbu jarayon huquqiy tizimning samarali ishlashini, adolatning ta'minlanishini va qonun ustuvorligini kafolatlaydi. Ish yuritishni tugatish jarayonida har bir bosqichning qonuniy va amaliy jihatlari muhim ahamiyatga ega, chunki bu jarayon barcha huquqiy munosabatlarning yakuniy va rasmiy holatini belgilaydi.
 
 
Sudning qaror chiqarishi 
 
Sudning qaror chiqarishi — bu sud protsessining markaziy va muhim 
bosqichidir. Bu bosqichda sud, ko‘rib chiqilayotgan ish bo‘yicha barcha 
tomonlarning dalil va hujjatlarini tahlil qilib, muhokama qiladi va yakuniy qaror 
chiqaradi. Sud qarori, sudning huquqiy va protsessual talablar asosida, tomonlarning 
talablari, taqdim etilgan dalillar va huquqiy me'yorlarga muvofiq tarzda chiqariladi. 
 
Sud qarorining mazmuni 
 
Sud qarori, odatda, quyidagi asosiy elementlarni o‘z ichiga oladi: 
 Qaror nomi: Sudning qarori rasmiy tarzda nomlanadi, masalan, "Sudning 
hukmi" yoki "Sud qarori". 
 Taqdimot qismi: Bu qismda sud ishining qisqacha ta'rifi, tomonlarning ismlari 
va talablari ko‘rsatiladi. 
 Sudning qaroriga asos bo‘lgan huquqiy asos: Sud qarori chiqarilishi uchun 
tayinlangan qonunlar, me'yorlar va boshqa huquqiy aktlar ko‘rsatiladi. 
 Sudning qarori: Sudning yakuniy qarori va uning sabablari aniq ko‘rsatiladi, 
masalan, da'vogar yoki javobgar tomonning talablari qanoatlantirilganmi yoki 
rad etilganmi. 
 Qarorning ijro etilishi va boshqa protsessual chora-tadbirlar: Agar sud 
qarorida ijro etish uchun qo‘shimcha chora-tadbirlar yoki protsessual 
harakatlar talab qilinsa, ular shu qismda ko‘rsatiladi. 
Sud qarorining turli turlari 
 
S
u
d
n
i
n
g
 
q
a
r
 Qaror (hukm): Ishning mohiyati bo‘yicha sudning yakuniy qarori. Masalan, 
da'voni qanoatlantirish yoki rad etish. 
 Boshqa qarorlar: Muvaqqat qarorlar, masalan, ishdagi vaqtincha o‘zgarishlar 
yoki ishni ko‘rib chiqish jarayonini to‘xtatish to‘g‘risidagi qarorlar. 
 Ijro etish to‘g‘risidagi qarorlar: Sudning chiqarilgan qarori ijro etilishini 
ta'minlash uchun chiqarilgan hujjatlar. 
Sud qarorining chiqarilish tartibi 
Sudning qaror chiqarish jarayoni, odatda, quyidagicha amalga oshiriladi:
Sudning qaror chiqarishi Sudning qaror chiqarishi — bu sud protsessining markaziy va muhim bosqichidir. Bu bosqichda sud, ko‘rib chiqilayotgan ish bo‘yicha barcha tomonlarning dalil va hujjatlarini tahlil qilib, muhokama qiladi va yakuniy qaror chiqaradi. Sud qarori, sudning huquqiy va protsessual talablar asosida, tomonlarning talablari, taqdim etilgan dalillar va huquqiy me'yorlarga muvofiq tarzda chiqariladi. Sud qarorining mazmuni Sud qarori, odatda, quyidagi asosiy elementlarni o‘z ichiga oladi:  Qaror nomi: Sudning qarori rasmiy tarzda nomlanadi, masalan, "Sudning hukmi" yoki "Sud qarori".  Taqdimot qismi: Bu qismda sud ishining qisqacha ta'rifi, tomonlarning ismlari va talablari ko‘rsatiladi.  Sudning qaroriga asos bo‘lgan huquqiy asos: Sud qarori chiqarilishi uchun tayinlangan qonunlar, me'yorlar va boshqa huquqiy aktlar ko‘rsatiladi.  Sudning qarori: Sudning yakuniy qarori va uning sabablari aniq ko‘rsatiladi, masalan, da'vogar yoki javobgar tomonning talablari qanoatlantirilganmi yoki rad etilganmi.  Qarorning ijro etilishi va boshqa protsessual chora-tadbirlar: Agar sud qarorida ijro etish uchun qo‘shimcha chora-tadbirlar yoki protsessual harakatlar talab qilinsa, ular shu qismda ko‘rsatiladi. Sud qarorining turli turlari S u d n i n g q a r  Qaror (hukm): Ishning mohiyati bo‘yicha sudning yakuniy qarori. Masalan, da'voni qanoatlantirish yoki rad etish.  Boshqa qarorlar: Muvaqqat qarorlar, masalan, ishdagi vaqtincha o‘zgarishlar yoki ishni ko‘rib chiqish jarayonini to‘xtatish to‘g‘risidagi qarorlar.  Ijro etish to‘g‘risidagi qarorlar: Sudning chiqarilgan qarori ijro etilishini ta'minlash uchun chiqarilgan hujjatlar. Sud qarorining chiqarilish tartibi Sudning qaror chiqarish jarayoni, odatda, quyidagicha amalga oshiriladi:
 
 
1. Sud muhokamasi: Sudda ishtirok etuvchi tomonlar, guvohlar, ekspertlar va 
boshqa ishtirokchilar tomonidan ma'lumotlar taqdim etiladi, dalillar ko‘rib 
chiqiladi. 
2. Sudning ichki muhokamasi: Sudya yoki sudya tarkibi, barcha materiallarni 
tahlil qiladi va qaror chiqarish uchun ichki muhokama o‘tkazadi. Bu 
bosqichda sud barcha dalillarni va huquqiy asoslarni hisobga oladi. 
3. Qaror chiqarish: Sud, o‘z qarorini chiqaradi va uni rasmiylashtiradi. Qaror 
chiqarilganidan so‘ng, sud ishtirokchilarga yoki ularning vakillariga e'lon 
qilinadi. 
Sud qarorining kuchga kirishi 
 
Sudning qarori chiqarilganidan so‘ng, bu qaror qonuniy kuchga kirishi uchun 
belgilangan muddatga ega bo‘ladi. Bu muddat davomida qaror ustidan shikoyat 
qilish yoki apellyatsiya kiritish huquqi mavjud. Agar qaror ustidan shikoyat yoki 
apellyatsiya kiritilmasa, qaror qonuniy kuchga kiradi va uni ijro etish jarayoni 
boshlanadi. 
Sud qarorining ijro etilishi 
 
Sud qarori ijro etilishi uchun qo‘shimcha hujjatlar tayyorlanadi va ijro etish 
uchun tegishli organlarga (masalan, ijro etuvchi sud, huquqni muhofaza qiluvchi 
organlar) yuboriladi. Ijro etish jarayoni, sud qarorining to‘liq bajarilishini ta'minlash 
uchun zarur. 
 
Sudning qaror chiqarishi — bu sud protsessining yakuniy va muhim bosqichi 
bo‘lib, u huquqiy nizolarni hal qilish va tomonlar o‘rtasidagi munosabatlarni tartibga 
solish uchun kerakli asoslarni yaratadi. Sud qarori, qonuniy talablar asosida 
chiqarilib, uning ijro etilishi uchun zaruriy amallar amalga oshiriladi. Sud qarorining 
rasmiylashtirilishi va uning kuchga kirishi huquqiy tizimning shaffofligini va 
adolatni ta'minlashga xizmat qiladi. 
Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi 
 
Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi — sudning qaror chiqarish 
jarayonining yakuniy bosqichidir va sud ishining rasmiy tarzda tugallanishini 
ta'minlaydi. Bu jarayon sud tomonidan chiqarilgan qarorning yozma shaklda
1. Sud muhokamasi: Sudda ishtirok etuvchi tomonlar, guvohlar, ekspertlar va boshqa ishtirokchilar tomonidan ma'lumotlar taqdim etiladi, dalillar ko‘rib chiqiladi. 2. Sudning ichki muhokamasi: Sudya yoki sudya tarkibi, barcha materiallarni tahlil qiladi va qaror chiqarish uchun ichki muhokama o‘tkazadi. Bu bosqichda sud barcha dalillarni va huquqiy asoslarni hisobga oladi. 3. Qaror chiqarish: Sud, o‘z qarorini chiqaradi va uni rasmiylashtiradi. Qaror chiqarilganidan so‘ng, sud ishtirokchilarga yoki ularning vakillariga e'lon qilinadi. Sud qarorining kuchga kirishi Sudning qarori chiqarilganidan so‘ng, bu qaror qonuniy kuchga kirishi uchun belgilangan muddatga ega bo‘ladi. Bu muddat davomida qaror ustidan shikoyat qilish yoki apellyatsiya kiritish huquqi mavjud. Agar qaror ustidan shikoyat yoki apellyatsiya kiritilmasa, qaror qonuniy kuchga kiradi va uni ijro etish jarayoni boshlanadi. Sud qarorining ijro etilishi Sud qarori ijro etilishi uchun qo‘shimcha hujjatlar tayyorlanadi va ijro etish uchun tegishli organlarga (masalan, ijro etuvchi sud, huquqni muhofaza qiluvchi organlar) yuboriladi. Ijro etish jarayoni, sud qarorining to‘liq bajarilishini ta'minlash uchun zarur. Sudning qaror chiqarishi — bu sud protsessining yakuniy va muhim bosqichi bo‘lib, u huquqiy nizolarni hal qilish va tomonlar o‘rtasidagi munosabatlarni tartibga solish uchun kerakli asoslarni yaratadi. Sud qarori, qonuniy talablar asosida chiqarilib, uning ijro etilishi uchun zaruriy amallar amalga oshiriladi. Sud qarorining rasmiylashtirilishi va uning kuchga kirishi huquqiy tizimning shaffofligini va adolatni ta'minlashga xizmat qiladi. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi — sudning qaror chiqarish jarayonining yakuniy bosqichidir va sud ishining rasmiy tarzda tugallanishini ta'minlaydi. Bu jarayon sud tomonidan chiqarilgan qarorning yozma shaklda
 
 
tayyorlanishi, uning qonuniy rasmiylashtirilishi va kerakli hujjatlarning to‘liq va 
aniq shakllantirilishini o‘z ichiga oladi. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi, 
shuningdek, sudning qaroriga asoslangan barcha huquqiy chora-tadbirlarning 
amalga oshirilishini va hujjatlarning arxivlashga tayyorlanishini kafolatlaydi. 
1. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishining ahamiyati 
 
Sud qarori va unga qo‘shilgan hujjatlarning rasmiylashtirilishi, sudning ishni 
yakunlashdagi qonuniy va protsessual talablarini bajarishini ta'minlaydi. Bu jarayon, 
sudning chiqarilgan qarorining to‘g‘ri, to‘liq va aniqligini nazorat qilishga imkon 
beradi, shuningdek, qarorlarning ijro etilishi uchun zarur hujjatlar tayyorlanadi. 
Rasmiylashtirilgan hujjatlar, sudning qarori va boshqa tegishli hujjatlar, sud 
ishtirokchilari uchun rasmiy ma'lumot sifatida ishlatiladi va kelajakda huquqiy 
tekshiruvlar uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. 
2. Qarorning rasmiy shaklda yozilishi 
 
Sud qarori, sud tomonidan ko‘rib chiqilayotgan ishning barcha tafsilotlarini 
va unda ko‘rsatilgan huquqiy asoslarni o‘z ichiga olgan rasmiy hujjatdir. Qaror 
yozma shaklda tayyorlanadi va unda quyidagi asosiy elementlar bo‘ladi: 
 Qarorning sarlavhasi: Sudning nomi va joylashgan manzili, qaror raqami va 
sanasi ko‘rsatiladi. 
 Ishtirokchilar: Ishda ishtirok etgan tomonlar, ularning vakillari va boshqa 
ishtirokchilarning ismlari. 
 Ishning qisqacha ta'rifi: Ishning mohiyati, talablar va shikoyatlarning 
ko‘rsatilishi. 
 Sudning 
qarori: 
Sudning 
chiqarilgan 
qarori, 
masalan, 
da'vani 
qanoatlantirish, rad etish yoki boshqa ma'lumotlar. 
 Qarorning asoslari: Qaror chiqarishda asoslangan qonunlar, me'yorlar va 
dalillar. 
 Qarorning ijro etilishi haqida ma'lumot: Qaror ijro etilishi uchun qanday 
chora-tadbirlar ko‘rilishi kerakligi haqida ma'lumot. 
3. Qarorning ijro etilishi va boshqa hujjatlarning rasmiylashtirilishi
tayyorlanishi, uning qonuniy rasmiylashtirilishi va kerakli hujjatlarning to‘liq va aniq shakllantirilishini o‘z ichiga oladi. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi, shuningdek, sudning qaroriga asoslangan barcha huquqiy chora-tadbirlarning amalga oshirilishini va hujjatlarning arxivlashga tayyorlanishini kafolatlaydi. 1. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishining ahamiyati Sud qarori va unga qo‘shilgan hujjatlarning rasmiylashtirilishi, sudning ishni yakunlashdagi qonuniy va protsessual talablarini bajarishini ta'minlaydi. Bu jarayon, sudning chiqarilgan qarorining to‘g‘ri, to‘liq va aniqligini nazorat qilishga imkon beradi, shuningdek, qarorlarning ijro etilishi uchun zarur hujjatlar tayyorlanadi. Rasmiylashtirilgan hujjatlar, sudning qarori va boshqa tegishli hujjatlar, sud ishtirokchilari uchun rasmiy ma'lumot sifatida ishlatiladi va kelajakda huquqiy tekshiruvlar uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. 2. Qarorning rasmiy shaklda yozilishi Sud qarori, sud tomonidan ko‘rib chiqilayotgan ishning barcha tafsilotlarini va unda ko‘rsatilgan huquqiy asoslarni o‘z ichiga olgan rasmiy hujjatdir. Qaror yozma shaklda tayyorlanadi va unda quyidagi asosiy elementlar bo‘ladi:  Qarorning sarlavhasi: Sudning nomi va joylashgan manzili, qaror raqami va sanasi ko‘rsatiladi.  Ishtirokchilar: Ishda ishtirok etgan tomonlar, ularning vakillari va boshqa ishtirokchilarning ismlari.  Ishning qisqacha ta'rifi: Ishning mohiyati, talablar va shikoyatlarning ko‘rsatilishi.  Sudning qarori: Sudning chiqarilgan qarori, masalan, da'vani qanoatlantirish, rad etish yoki boshqa ma'lumotlar.  Qarorning asoslari: Qaror chiqarishda asoslangan qonunlar, me'yorlar va dalillar.  Qarorning ijro etilishi haqida ma'lumot: Qaror ijro etilishi uchun qanday chora-tadbirlar ko‘rilishi kerakligi haqida ma'lumot. 3. Qarorning ijro etilishi va boshqa hujjatlarning rasmiylashtirilishi
 
 
 
Qaror rasmiylashtirilgach, ijro etish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar 
tayyorlanadi. Bu hujjatlar, sudning qarori asosida ijro etish uchun mas'ul organlarga 
lanadi. Bu hujjatlar, masalan, qaror ijro hujjatlari, ijro etish talabnomalari va 
boshqa huquqiy hujjatlar bo‘lishi mumkin. 
: Sud majlisida yuzaga kelgan vaziyatlarni tasvirlovchi hujjatlar, shu 
jumladan, guvohlarning ko‘rsatmalari, ekspertlarning xulosalari va boshqa 
4. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishiga oid protsessual talablar 
Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi quyidagi protsessual talablar asosida 
amalga oshiriladi: 
 Yozma shaklda rasmiylashtirish: Qaror va hujjatlar yozma shaklda 
tayyorlanishi va rasmiylashtirilishi kerak. Ular sudning rasmi muhrlari, 
imzolari va kerakli ma'lumotlar bilan tasdiqlanadi. 
 Qonuniy me'yorlarga rioya qilish: Sud qarori va unga qo‘shilgan hujjatlar 
mamlakatning fuqarolik protsessual kodeksi yoki boshqa huquqiy 
me'yorlariga muvofiq rasmiylashtirilishi lozim. 
 Taraflarga taqdim etish: Qaror rasmiylashtirilgach, u tomonlarga yoki 
ularning vakillariga taqdim etilishi kerak. Bu, sud qarorining taraflar 
tomonidan tanishilishi va kerakli hollarda unga e'tiroz kiritish imkoniyatini 
beradi. 
5. Hujjatlarning saqlanishi va arxivlash 
 
Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilgandan so‘ng, ular kelajakda huquqiy 
tekshiruvlar va auditlar uchun saqlanishi kerak. Bu maqsadda hujjatlar arxivga 
topshiriladi. Arxivlash jarayoni hujjatlarning uzoq muddatli saqlanishini va ularning 
mavjudligini ta'minlaydi. Arxivdagi hujjatlar sud ishining tarixiy hujjatlari sifatida 
kelajakda ko‘rib chiqilishi va tahlil qilinishi mumkin. 
Xulosa 
 
Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi — bu sud qarorining yakuniy rasmiy 
bosqichi bo‘lib, sud ishining qonuniy va rasmiy tarzda tugallanishini ta'minlaydi. Bu
Qaror rasmiylashtirilgach, ijro etish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar tayyorlanadi. Bu hujjatlar, sudning qarori asosida ijro etish uchun mas'ul organlarga lanadi. Bu hujjatlar, masalan, qaror ijro hujjatlari, ijro etish talabnomalari va boshqa huquqiy hujjatlar bo‘lishi mumkin. : Sud majlisida yuzaga kelgan vaziyatlarni tasvirlovchi hujjatlar, shu jumladan, guvohlarning ko‘rsatmalari, ekspertlarning xulosalari va boshqa 4. Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishiga oid protsessual talablar Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi quyidagi protsessual talablar asosida amalga oshiriladi:  Yozma shaklda rasmiylashtirish: Qaror va hujjatlar yozma shaklda tayyorlanishi va rasmiylashtirilishi kerak. Ular sudning rasmi muhrlari, imzolari va kerakli ma'lumotlar bilan tasdiqlanadi.  Qonuniy me'yorlarga rioya qilish: Sud qarori va unga qo‘shilgan hujjatlar mamlakatning fuqarolik protsessual kodeksi yoki boshqa huquqiy me'yorlariga muvofiq rasmiylashtirilishi lozim.  Taraflarga taqdim etish: Qaror rasmiylashtirilgach, u tomonlarga yoki ularning vakillariga taqdim etilishi kerak. Bu, sud qarorining taraflar tomonidan tanishilishi va kerakli hollarda unga e'tiroz kiritish imkoniyatini beradi. 5. Hujjatlarning saqlanishi va arxivlash Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilgandan so‘ng, ular kelajakda huquqiy tekshiruvlar va auditlar uchun saqlanishi kerak. Bu maqsadda hujjatlar arxivga topshiriladi. Arxivlash jarayoni hujjatlarning uzoq muddatli saqlanishini va ularning mavjudligini ta'minlaydi. Arxivdagi hujjatlar sud ishining tarixiy hujjatlari sifatida kelajakda ko‘rib chiqilishi va tahlil qilinishi mumkin. Xulosa Qaror va hujjatlarning rasmiylashtirilishi — bu sud qarorining yakuniy rasmiy bosqichi bo‘lib, sud ishining qonuniy va rasmiy tarzda tugallanishini ta'minlaydi. Bu
 
 
jarayon sud qarorining to‘g‘riligini va aniq rasmiylashtirilishini kafolatlaydi, 
shuningdek, qarorning ijro etilishi uchun zarur hujjatlarni tayyorlaydi. Sud hujjatlari 
va qarorlarining rasmiy shaklda tayyorlanishi va arxivlash jarayoni, huquqiy 
tizimning shaffofligini va ishonchliligini ta'minlashga xizmat qiladi. 
 
3.  Ish yuritishni tugatish oqibatlari 
 
Ish yuritish tugatilgan taqdirda, ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir predmet 
to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan sudga ikkinchi marta 
murojaat qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. 
 
Ish yuritishni tugatish, sud protsessining yakuniy bosqichi bo‘lib, uning 
qonuniy va amaliy oqibatlari mavjud. Ushbu oqibatlar, sudning qaroriga va unda 
ko‘rsatilgan chora-tadbirlar, taraflarning huquq va majburiyatlarini, shuningdek, 
huquqiy tizimning faoliyatini ta'minlaydi. Ish yuritishni tugatish oqibatlari sudning 
chiqarilgan qaroriga va huquqiy normalarga asoslanadi va quyidagi asosiy jihatlarni 
o‘z ichiga oladi: 
1. Qonuniy kuchga kirishi 
 
Sudning qarori, ish yuritishni tugatish jarayonida qonuniy kuchga kiradi. Bu, 
sudning chiqarilgan qarorining qonuniy ravishda amalga oshirilishini va uning ijro 
etilishi mumkinligini bildiradi. Qonuniy kuchga kirgan qaror, barcha tomonlar 
uchun majburiy hisoblanadi. Agar qaror ustidan shikoyat kiritilmasa yoki 
apellyatsiya davri o‘tib ketsa, qarorning qonuniy kuchga kirishi amalga oshadi. 
2. Qaror ijro etilishi 
 
Ish yuritishni tugatish oqibatlaridan biri sud qarorining ijro etilishi 
hisoblanadi. Sud qarori, unda ko‘rsatilgan talablar asosida bajarilishi kerak. Ijro 
etish, sud tomonidan chiqarilgan qarorning amaliy hayotga tatbiq etilishini 
ta'minlaydi. Masalan, qaror asosida mol-mulkni musodara qilish, zararni qoplash, 
shikoyatni qanoatlantirish yoki boshqa ijro etilishi kerak bo‘lgan chora-tadbirlar 
amalga oshiriladi. Ijro etish jarayoni, odatda, huquqni muhofaza qilish organlari 
tomonidan amalga oshiriladi. 
3. Protsessual va huquqiy statusning o‘zgarishi
jarayon sud qarorining to‘g‘riligini va aniq rasmiylashtirilishini kafolatlaydi, shuningdek, qarorning ijro etilishi uchun zarur hujjatlarni tayyorlaydi. Sud hujjatlari va qarorlarining rasmiy shaklda tayyorlanishi va arxivlash jarayoni, huquqiy tizimning shaffofligini va ishonchliligini ta'minlashga xizmat qiladi. 3. Ish yuritishni tugatish oqibatlari Ish yuritish tugatilgan taqdirda, ayni bir taraflar o‘rtasidagi, ayni bir predmet to‘g‘risidagi va ayni bir asoslar bo‘yicha nizo yuzasidan sudga ikkinchi marta murojaat qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. Ish yuritishni tugatish, sud protsessining yakuniy bosqichi bo‘lib, uning qonuniy va amaliy oqibatlari mavjud. Ushbu oqibatlar, sudning qaroriga va unda ko‘rsatilgan chora-tadbirlar, taraflarning huquq va majburiyatlarini, shuningdek, huquqiy tizimning faoliyatini ta'minlaydi. Ish yuritishni tugatish oqibatlari sudning chiqarilgan qaroriga va huquqiy normalarga asoslanadi va quyidagi asosiy jihatlarni o‘z ichiga oladi: 1. Qonuniy kuchga kirishi Sudning qarori, ish yuritishni tugatish jarayonida qonuniy kuchga kiradi. Bu, sudning chiqarilgan qarorining qonuniy ravishda amalga oshirilishini va uning ijro etilishi mumkinligini bildiradi. Qonuniy kuchga kirgan qaror, barcha tomonlar uchun majburiy hisoblanadi. Agar qaror ustidan shikoyat kiritilmasa yoki apellyatsiya davri o‘tib ketsa, qarorning qonuniy kuchga kirishi amalga oshadi. 2. Qaror ijro etilishi Ish yuritishni tugatish oqibatlaridan biri sud qarorining ijro etilishi hisoblanadi. Sud qarori, unda ko‘rsatilgan talablar asosida bajarilishi kerak. Ijro etish, sud tomonidan chiqarilgan qarorning amaliy hayotga tatbiq etilishini ta'minlaydi. Masalan, qaror asosida mol-mulkni musodara qilish, zararni qoplash, shikoyatni qanoatlantirish yoki boshqa ijro etilishi kerak bo‘lgan chora-tadbirlar amalga oshiriladi. Ijro etish jarayoni, odatda, huquqni muhofaza qilish organlari tomonidan amalga oshiriladi. 3. Protsessual va huquqiy statusning o‘zgarishi