Korporatsiya ishtirokchilarining korporativ huquq va majburiyatlari Korporativ huquqlar … • … ashyoviy va majburiyat huquqlaridan farq qiluvchi maxsus harakterdagi subyektiv huquqlar hisoblanadi. • Biroq, aksiyalarning egasi bo’lgan aksiyador aksiyadorlik jamiyati bilan shartnoma tuzmaydi, balki, murakkab bo’lgan korporativ munosabatlar ishtirokchisiga aylanadi. Aksiyadorlarning korporativ huquqlarini shartli ravishda quyidagilarga bo’lish mumkin : 1. Tashkiliy- boshqaruv 2. Mulkiy huquqlar 3. Imtiyozli huquqlar Tashkiliy-boshqaruv huquqlar : Kompaniya ishlarini boshqarishda ishtirok etish bilan bog’liq huquqlar Kompaniya boshqaruv organlari faoliyati va kompaniyaning moliyaviy – iqtisodiy ahvoli ustidan nazoratni amalga oshirish bilan bog’liq huquqlar Kompaniya faoliyati to’risida ma’lumot olish huquqi Mulkiy huquqlar : 2 1 Daromadlarni taqsimlashda qatnashish huquqi Tugatish davrida o’z ulushini olish huquqi Imtiyozli huquqlar Ishtirokchilar tomonidan uchinchi shaxslarga ajratilgan MCHJ ulushlarini sotib olish huquqi Qo’shimcha ravishda chiqarilgan aksiyalarni sotib olish huquqi Jamiyat boshqaruvida qatnashish huquqi 1 Yig’ilish kun tartibiga masalalar kiritish,kompaniya boshqaruv organlariga nomzodlarni taqdim qilish 2 3 4 Umumiy yig’ilishlarda ovoz berish Ishtirokchilar umumiy yig’ilishini chaqirishni talab qilish Umumiy yig’lishda ishtirok etish, kun tartibidagi masalalar muhokamasida ishtirok etish yoki vakil yuborish 5 Kompaniya kengashi, buxgalteriya va taftish komissiyasi va boshqalarni tashkil etishda qatashish Ishtirokchilar nazoratini amalga oshirish shakllari Kompaniyaning buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisoboti auditini o’tkazish bo’yicha professional auditorni tasdiqlash Aksiyadorlarning yillik umumiy yig’ilishida hisobot va yillik buxgalteriya hisobotlarini ko’rib chiqish va tasqidlash Ishtirokchilarning umumiy yig’ilishida taftish kamissiyasini saylash Axborotni oshkor qilish Axborotni oshkor qilish - uni topish va olishni kafolatlaydigan tartibda ushbu axborotni olish maqsadidan qat’iy nazar, barcha manfaatdor shaxslar uchun mavjud bo’lishini ta’minlashdir. Mulkiy huquqlar Kompaniyaning foyda tarqatish bilan bog’liq Kompaniya tugatilgan taqdirda uning mol-mulkining bir qismini olish bilan bog’liq