СИРТЛАРНИ БЎЯШ ИШЛАРИ ТЕХНОЛОГИЯСИ

Yuklangan vaqt

2024-11-12

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

7

Faytl hajmi

21,6 KB


 
 
 
 
 
 
СИРТЛАРНИ БЎЯШ ИШЛАРИ ТЕХНОЛОГИЯСИ 
 
Мавзу режаси: 
  1. Сиртларни бўяшнинг тавсияси. 
  2. Бўёқ таркиблар, уларнинг ишлатиш соҳалари. 
  3. Сиртларни бўяш учун тайёрлаш. 
  4. Сиртларни томонли бўёқда бўяш 
  5. сиртларни сувли бўёқда бўяш 
  6. Бўёқчилик ишларида ишлатиладиган асбоб ва ускуналар 
  7. Сиртларга гул қоғоз ёпиштириш ишлари технологияси 
 
 
 
Таянч сўз ва иборалар 
  Бўёқ, боғловчи модда, пигмент, тўлдирувчи, сувли бўёқ, томонли бўёқ, 
силикатли бўёқ, клейли бўёқ, лак, алиф, эмульсия, клей, эмаль, шётка, 
шпатлёвка, шпатель, суркама, тон, гулқоғоз, КМЦ, ювиладиган гулқоғоз, 
наличник, плинтус. 
 
 
Бино   ва   иншоотларнинг  қисмлари  ва  конструктив элементларининг 
сиртларига ҳар хил бўёқ таркибларини суртишга бўёқчилик ишлари деб 
аталади. Бино ва иншоотларни бўяш уларга тайер, тугатилган кўриниш, 
бадиий-меъморий кўриниш, санитар-гигиеник шароитни яхшилаш, бинони 
элдан бурун бузилишидан емирилишдан (коррозия, гниения, деформация) 
асраш каби хусусиятни беради. 
СИРТЛАРНИ БЎЯШ ИШЛАРИ ТЕХНОЛОГИЯСИ Мавзу режаси: 1. Сиртларни бўяшнинг тавсияси. 2. Бўёқ таркиблар, уларнинг ишлатиш соҳалари. 3. Сиртларни бўяш учун тайёрлаш. 4. Сиртларни томонли бўёқда бўяш 5. сиртларни сувли бўёқда бўяш 6. Бўёқчилик ишларида ишлатиладиган асбоб ва ускуналар 7. Сиртларга гул қоғоз ёпиштириш ишлари технологияси Таянч сўз ва иборалар Бўёқ, боғловчи модда, пигмент, тўлдирувчи, сувли бўёқ, томонли бўёқ, силикатли бўёқ, клейли бўёқ, лак, алиф, эмульсия, клей, эмаль, шётка, шпатлёвка, шпатель, суркама, тон, гулқоғоз, КМЦ, ювиладиган гулқоғоз, наличник, плинтус. Бино ва иншоотларнинг қисмлари ва конструктив элементларининг сиртларига ҳар хил бўёқ таркибларини суртишга бўёқчилик ишлари деб аталади. Бино ва иншоотларни бўяш уларга тайер, тугатилган кўриниш, бадиий-меъморий кўриниш, санитар-гигиеник шароитни яхшилаш, бинони элдан бурун бузилишидан емирилишдан (коррозия, гниения, деформация) асраш каби хусусиятни беради.  
 
Бино ва иншоотларнинг тавсияси, пардозлаш ишларига бўлган талабга 
нисбатан бўёқлаш мураккаблиги ва сифатига қараб қуйидагича бўлинишга эга: 
 оддий ёрдамчи хўжалик бино ва иншоотлари, омборхона, ертўла 
каби бино қисмлари бўялади. 
 сифатли-аҳоли, турар жой ва саноат бино ва иншоотлари бўялади; 
 ўта сифатли клуб, театр, вокзал кабиларнинг алоҳида хоналари 
бўялади. 
Ишлатиладиган бўёқнинг таркибига қараб (колер, бўёқ) бўёқлаш оҳакли, 
клейли, казеинли, силикатли, эмульсияли, ёғли, эмалли бўёқлашларга 
бўлинади. Бўёқнинг сифатига талаб қанчалик юқори бўлса, бажариш лозим 
бўлган жараёнлар сони ҳам шунча кўп бўлади. 
Бўёқланган сиртларнинг сифати сиртларни бўяш учун тайёрланганлик 
сифатига, грунтовка, шпаклевка қилинганлик сифатига, материаллар, бўёқ 
таркиблар сифатига, барча технологик жараёнларнинг аниқ кетма-кетликда 
бажарилишига ва сиртларнинг намлигига боғлиқ. 
Сувоқланган ғишт ва бетон сиртлар намлиги 8%, ёғоч сиртлар намлиги 
12% дан ошмаслиги керак. 
Бўёқчилик ишларига суркама пасталар, шпаклевка, грунтовка, бўёқ 
таркиблар, лаклар ишлатилади. 
Бўёқларнинг асосий компонентлари: 
боғловчи (пленка ҳосил қилувчи модда); 
пигментлар (пленкага зарур ранг берувчи модда); 
эритувчи моддалар (бўёқларни зарур ковушқоқликкача суюлтириш учун 
ишлатилади-сув, алиф, скипидар). 
Ёрдамчи компонентларга қуйидагилар киради: 
 наполнитель 
(пигментни 
иқтисод 
килувчи, 
ранг 
бериш 
қобилиятини ошириш, зарур қалинликда пленка ҳосил қилиш учун 
хизмат килади); 
 суюлтирувчи (қуюқ бўёқларни суюлтириш учун хизмат қилади); 
 ҳар хил кушимчалар (антисептик, стабилизитор); 
Бино ва иншоотларнинг тавсияси, пардозлаш ишларига бўлган талабга нисбатан бўёқлаш мураккаблиги ва сифатига қараб қуйидагича бўлинишга эга:  оддий ёрдамчи хўжалик бино ва иншоотлари, омборхона, ертўла каби бино қисмлари бўялади.  сифатли-аҳоли, турар жой ва саноат бино ва иншоотлари бўялади;  ўта сифатли клуб, театр, вокзал кабиларнинг алоҳида хоналари бўялади. Ишлатиладиган бўёқнинг таркибига қараб (колер, бўёқ) бўёқлаш оҳакли, клейли, казеинли, силикатли, эмульсияли, ёғли, эмалли бўёқлашларга бўлинади. Бўёқнинг сифатига талаб қанчалик юқори бўлса, бажариш лозим бўлган жараёнлар сони ҳам шунча кўп бўлади. Бўёқланган сиртларнинг сифати сиртларни бўяш учун тайёрланганлик сифатига, грунтовка, шпаклевка қилинганлик сифатига, материаллар, бўёқ таркиблар сифатига, барча технологик жараёнларнинг аниқ кетма-кетликда бажарилишига ва сиртларнинг намлигига боғлиқ. Сувоқланган ғишт ва бетон сиртлар намлиги 8%, ёғоч сиртлар намлиги 12% дан ошмаслиги керак. Бўёқчилик ишларига суркама пасталар, шпаклевка, грунтовка, бўёқ таркиблар, лаклар ишлатилади. Бўёқларнинг асосий компонентлари: боғловчи (пленка ҳосил қилувчи модда); пигментлар (пленкага зарур ранг берувчи модда); эритувчи моддалар (бўёқларни зарур ковушқоқликкача суюлтириш учун ишлатилади-сув, алиф, скипидар). Ёрдамчи компонентларга қуйидагилар киради:  наполнитель (пигментни иқтисод килувчи, ранг бериш қобилиятини ошириш, зарур қалинликда пленка ҳосил қилиш учун хизмат килади);  суюлтирувчи (қуюқ бўёқларни суюлтириш учун хизмат қилади);  ҳар хил кушимчалар (антисептик, стабилизитор);  
 
Бўёқ сув ва сувсиз таркибларга бўлинади. Сувли бўёқлар 2-3 соатлик 
яроқлилик муддатига эга, улар иш олдидан қурилиш майдонида тайёрланади. 
Сувсиз бўёқлар ёғли (алиф асосида), эмаль (лак, пигмент, наполнитель 
ва кушимча) ва лакларга бўлинади. 
Сувли оҳакли таркибни тайёрлаш учун оҳак сўндирилган)ни сув билан 
аралаштириб унга ош тузи ёки алиф қўшилади. Бундай таркиблар ғиштни ва 
бетон сиртларни бўяш учун ишлатилади. 
Сувли клейли таркиблар клейнинг қоришмасига пигмент, бур ва сув 
қўшиб тайёрланади. Бундай бўёқ ички хона деворларини (нам етмайдиган) 
бўяш учун ишлатилади. 
Силикат бўёқлар қуруқ аралашма кўринишида (бўр, тальк, рух оқ бўёғи 
ва пигмент) тайёрланади. Ишлатишдан олдин унга сув қўшилиб керакли 
қовушқоқликкача етқазилади ва суюқ шиша қўшилади. Намга чидамлилиги 
учун улар ташқи (фасад) бўяш ишларида ишлатилади. 
Ёғли бўёқлар одатда алиф асосида тайёрланади. Лак ва алиф натурал ва 
полимер смолаларни органик эритувчиларда эритиб олинади. Лаклар бўялган 
ва бўялмаган сиртларга суртилади, у рангсиз бўлади. 
Ёғли бўёқ ва эмаллар ёғоч, бетон, сувоқ, металл сиртларни бўяш учун 
ишлатилади. Улар ювиш мумкин бўлган, мустаҳкам пленка ҳосил қилади. 
Суркама пасталар, шпаклевка, грунтовка ва бўёқлар таркиби ҳар қайси 
ҳолатлари тажрибахоналарда ўрганилади. Суркамаларда сувоқнинг айрим 
ёрилган жойлари тўлдирилади. Шпаклевка сиртларни қисман ва тўла текислаш 
учун ишлатилади. 
Сиртларни бўяш учун тайерлаш қатор кетма-кет бажариладиган 
жараёнлардан иборат (текислаш, сайкаллаш, ёриқларни аниқлаш, суваш, 
сиртларни тозалаш, суртиш, грунтлаш, шпаклевкалаш, шлифовкалаш). 
Сиртлар бўяшдан олдин қуритилади. Оҳакли бўёқда бўялган сиртлар анча нам 
бўлиши мумкин. 
Бўёқ сув ва сувсиз таркибларга бўлинади. Сувли бўёқлар 2-3 соатлик яроқлилик муддатига эга, улар иш олдидан қурилиш майдонида тайёрланади. Сувсиз бўёқлар ёғли (алиф асосида), эмаль (лак, пигмент, наполнитель ва кушимча) ва лакларга бўлинади. Сувли оҳакли таркибни тайёрлаш учун оҳак сўндирилган)ни сув билан аралаштириб унга ош тузи ёки алиф қўшилади. Бундай таркиблар ғиштни ва бетон сиртларни бўяш учун ишлатилади. Сувли клейли таркиблар клейнинг қоришмасига пигмент, бур ва сув қўшиб тайёрланади. Бундай бўёқ ички хона деворларини (нам етмайдиган) бўяш учун ишлатилади. Силикат бўёқлар қуруқ аралашма кўринишида (бўр, тальк, рух оқ бўёғи ва пигмент) тайёрланади. Ишлатишдан олдин унга сув қўшилиб керакли қовушқоқликкача етқазилади ва суюқ шиша қўшилади. Намга чидамлилиги учун улар ташқи (фасад) бўяш ишларида ишлатилади. Ёғли бўёқлар одатда алиф асосида тайёрланади. Лак ва алиф натурал ва полимер смолаларни органик эритувчиларда эритиб олинади. Лаклар бўялган ва бўялмаган сиртларга суртилади, у рангсиз бўлади. Ёғли бўёқ ва эмаллар ёғоч, бетон, сувоқ, металл сиртларни бўяш учун ишлатилади. Улар ювиш мумкин бўлган, мустаҳкам пленка ҳосил қилади. Суркама пасталар, шпаклевка, грунтовка ва бўёқлар таркиби ҳар қайси ҳолатлари тажрибахоналарда ўрганилади. Суркамаларда сувоқнинг айрим ёрилган жойлари тўлдирилади. Шпаклевка сиртларни қисман ва тўла текислаш учун ишлатилади. Сиртларни бўяш учун тайерлаш қатор кетма-кет бажариладиган жараёнлардан иборат (текислаш, сайкаллаш, ёриқларни аниқлаш, суваш, сиртларни тозалаш, суртиш, грунтлаш, шпаклевкалаш, шлифовкалаш). Сиртлар бўяшдан олдин қуритилади. Оҳакли бўёқда бўялган сиртлар анча нам бўлиши мумкин.  
 
Барча тайергарлик ишлари бажарилгач сиртларни бўяшга ўтилади. 
Бўёқнинг тавсияси, турига қараб бўёқ таркиблар сиртларга 1,2 ва 3 марталаб 
суркаланиши мумкин. 
Оҳакли бўёқлаш энг арзон бўёқлаш туридир. Оҳакли таркиблар 1-3 
марта қўлда ёки механизациялашган усулда сепилади. Суртилган оҳак 
карбонлашса бўёқ мустаҳкам бўлади. Карбонланиш бориши учун девор бир оз 
нам бўлиши керак, шунда девор бўёқ таркибидан сувни дарров тортиб 
олмайди. Одатда сиртлар текис бўлишлари учун биринчи суртиш вертикал, 
иккинчи суртиш горизонтал йуналишда олиб борилади. 
Силикат бўёқ 1-3 қатлам сифатида суртилади. Қатламлар 10-12 соат 
интервал билан суркалади. Сувли-эмульсияли бўёқлар асосан 2 қатламда 
суртилади. Иккинчи қатлам биринчи қатлам тўла қуриб бўлгач суртилади. 
Бўяш аввал вертикал, сўнгра горизонтал йуналишда бажарилади. Бўяшда 
кулбола 
ёки 
механизациялашган 
бўёқ 
сепгич 
(краска 
пульт)дан 
фойдаланилади. 
Қовушқоқ бўёқлар (ёғли, эмаль) қўлда ёки механизациялашган усулда 
камида 2 қатламда суртилади. Қўлда чўтка, валикларда суртилади. Охирги 
қатлам қуйидаги йуналишда бўялади: деворларда-вертикал, шифтларда-
деразага тамом йуналишда, ёғоч буюмларда толалари бўйлаб, металл 
конструкциялар, қувурлар-узунлиги бўйича. 
Бўёқ ишлари бўялган сиртларининг тўла қуриганидан сўнг амалга 
оширилади. Бунда бўёқнинг тонига, оқмаганлигига, доғларига, бардюрлар 
энининг кенглигига, филенканинг текис, тўғрилигига эътибор берилади. 
Бўёқлаш ишларини олиб боришда КМК III 4-80 «Қурилишда меҳнат 
хавфсизлиги» меъерий ҳужжати талабларига риоя қилиш лозим бўлади. 
  Буёкчилик ишларида механизациялашган, ярим механизациялашган ва пул 
асбоб-ускуналаридан фойдаланилади. 
  Суюк шпатлевкани сепувчи СО-21А курилмаси. Курилмада 2 та конус 
куринишидаги бачоклар булиб, улар шпатлевка билан тулдирилади. 
Компрессордан келган босимли хаво иккига булиниб, бир кисми удочкага бир 
кисми эса бачокка боради. Босимли хаво бачокдаги шпатлевкани босиб удочка 
Барча тайергарлик ишлари бажарилгач сиртларни бўяшга ўтилади. Бўёқнинг тавсияси, турига қараб бўёқ таркиблар сиртларга 1,2 ва 3 марталаб суркаланиши мумкин. Оҳакли бўёқлаш энг арзон бўёқлаш туридир. Оҳакли таркиблар 1-3 марта қўлда ёки механизациялашган усулда сепилади. Суртилган оҳак карбонлашса бўёқ мустаҳкам бўлади. Карбонланиш бориши учун девор бир оз нам бўлиши керак, шунда девор бўёқ таркибидан сувни дарров тортиб олмайди. Одатда сиртлар текис бўлишлари учун биринчи суртиш вертикал, иккинчи суртиш горизонтал йуналишда олиб борилади. Силикат бўёқ 1-3 қатлам сифатида суртилади. Қатламлар 10-12 соат интервал билан суркалади. Сувли-эмульсияли бўёқлар асосан 2 қатламда суртилади. Иккинчи қатлам биринчи қатлам тўла қуриб бўлгач суртилади. Бўяш аввал вертикал, сўнгра горизонтал йуналишда бажарилади. Бўяшда кулбола ёки механизациялашган бўёқ сепгич (краска пульт)дан фойдаланилади. Қовушқоқ бўёқлар (ёғли, эмаль) қўлда ёки механизациялашган усулда камида 2 қатламда суртилади. Қўлда чўтка, валикларда суртилади. Охирги қатлам қуйидаги йуналишда бўялади: деворларда-вертикал, шифтларда- деразага тамом йуналишда, ёғоч буюмларда толалари бўйлаб, металл конструкциялар, қувурлар-узунлиги бўйича. Бўёқ ишлари бўялган сиртларининг тўла қуриганидан сўнг амалга оширилади. Бунда бўёқнинг тонига, оқмаганлигига, доғларига, бардюрлар энининг кенглигига, филенканинг текис, тўғрилигига эътибор берилади. Бўёқлаш ишларини олиб боришда КМК III 4-80 «Қурилишда меҳнат хавфсизлиги» меъерий ҳужжати талабларига риоя қилиш лозим бўлади. Буёкчилик ишларида механизациялашган, ярим механизациялашган ва пул асбоб-ускуналаридан фойдаланилади. Суюк шпатлевкани сепувчи СО-21А курилмаси. Курилмада 2 та конус куринишидаги бачоклар булиб, улар шпатлевка билан тулдирилади. Компрессордан келган босимли хаво иккига булиниб, бир кисми удочкага бир кисми эса бачокка боради. Босимли хаво бачокдаги шпатлевкани босиб удочка  
 
томон хайдайди. Удочканинг бош кисмида шпатлевка ва босимли хаво 
учрашиб, шпатлевка машхала куринишида сепилади. 
  Буёкчилик агрегатлари катта сиртларни сувли ва сувсиз буёклар билан 
буяшда ишлатилади. СО-92 А агрегати ковушкоклиги 60 сек. гача булган 
сувли ва сувсиз таркиблар билан сиртларни буяш учун ишлатилади. 
  Клейли, сувэмульсияли, охакли буёк таркиблар билан девор ва шифт 
сиртларини буяшда электрик ва кулбола буёк сепкич (краскапульты) лардан 
фойдаланилади. Кучма электробуёк сепкич СО-61, кучма кулбола буёк сепгич 
- СО-20Б кабилар бугунги кунда ишлаб чикариш корхоналарида мавжуд. 
  Бундан 
ташкари 
катор 
мосламалар, 
валиклар,щеткалардан 
хам 
фойдаланилади. 
Сиртларга 
гулқоғозлар 
ёпиштириш. 
Гулқоғозларда 
фақат 
ички 
хоналаргина пардозланади. Бунда грунтланган, грунтланмаган, ювиладиган 
(махсус 
пленка 
ҳосил 
қилувчи 
таркиблар 
билан 
қопланган), 
металлаштирилган, қоғоз, линкруст, поливинил пленка кўринишидаги 
гулқоғозлардан фойдаланилади. 
Гулқоғозлар қуйма сувоқ, бетон, фанера ёки қуруқ сувоқ лист устидан 
ёпиштирилади. Бунда сиртлар текис, қаттиқ ва бўлимларсиз бўлиши лозим. 
Шу мақсадларда сиртлар суркамаларда суркалади, шлифовкаланади, сувда 
эрийдиган бўёқлар тўла туширилади, сирт тозаланади. 
Гулқоғоз ёпиштирилишидан олдин сиртга (деворга) клей суртилади. 
Ювиладиган гулқоғоз ёпиштирилса сиртлар клейли-ёғли шпаклевкада 
текисланади, шлифовкаланади (қоғоз макулатура ёпиштирилмайди). Синтетик 
ва газлама материалли гулқоғозлар ёпиштирилса сиртлар 2 марта 
шпаклевкаланади, сўнгра пленка (гулқоғоз) рангига мос рангли ёғли бўёқ 
суртилади. 
Гулқоғоз ёпиштирилаётганда хона ичидаги ҳарорат 100С дан кам 
бўлмаслиги, намлик  сувоқланган сиртларда 8%, ёғоч сиртларда 12% дан 
ошмаслиги керак. 
Одатда оддий гулқоғозлар устма-уст қилиб дераза қиялигидан, деразали 
девор бурчагидан бошлаб клейланиб борилади. Гулқоғозга клей (КМЦ) 
томон хайдайди. Удочканинг бош кисмида шпатлевка ва босимли хаво учрашиб, шпатлевка машхала куринишида сепилади. Буёкчилик агрегатлари катта сиртларни сувли ва сувсиз буёклар билан буяшда ишлатилади. СО-92 А агрегати ковушкоклиги 60 сек. гача булган сувли ва сувсиз таркиблар билан сиртларни буяш учун ишлатилади. Клейли, сувэмульсияли, охакли буёк таркиблар билан девор ва шифт сиртларини буяшда электрик ва кулбола буёк сепкич (краскапульты) лардан фойдаланилади. Кучма электробуёк сепкич СО-61, кучма кулбола буёк сепгич - СО-20Б кабилар бугунги кунда ишлаб чикариш корхоналарида мавжуд. Бундан ташкари катор мосламалар, валиклар,щеткалардан хам фойдаланилади. Сиртларга гулқоғозлар ёпиштириш. Гулқоғозларда фақат ички хоналаргина пардозланади. Бунда грунтланган, грунтланмаган, ювиладиган (махсус пленка ҳосил қилувчи таркиблар билан қопланган), металлаштирилган, қоғоз, линкруст, поливинил пленка кўринишидаги гулқоғозлардан фойдаланилади. Гулқоғозлар қуйма сувоқ, бетон, фанера ёки қуруқ сувоқ лист устидан ёпиштирилади. Бунда сиртлар текис, қаттиқ ва бўлимларсиз бўлиши лозим. Шу мақсадларда сиртлар суркамаларда суркалади, шлифовкаланади, сувда эрийдиган бўёқлар тўла туширилади, сирт тозаланади. Гулқоғоз ёпиштирилишидан олдин сиртга (деворга) клей суртилади. Ювиладиган гулқоғоз ёпиштирилса сиртлар клейли-ёғли шпаклевкада текисланади, шлифовкаланади (қоғоз макулатура ёпиштирилмайди). Синтетик ва газлама материалли гулқоғозлар ёпиштирилса сиртлар 2 марта шпаклевкаланади, сўнгра пленка (гулқоғоз) рангига мос рангли ёғли бўёқ суртилади. Гулқоғоз ёпиштирилаётганда хона ичидаги ҳарорат 100С дан кам бўлмаслиги, намлик сувоқланган сиртларда 8%, ёғоч сиртларда 12% дан ошмаслиги керак. Одатда оддий гулқоғозлар устма-уст қилиб дераза қиялигидан, деразали девор бурчагидан бошлаб клейланиб борилади. Гулқоғозга клей (КМЦ)  
 
суртилиб 5-10 минут куйиб қўйилади, бунда гулқоғоз шишади (набухание) 
кейин гулқоғоз ейилган ҳолатда девор олдига келтирилади. Гулқоғознинг 
юқори қисми ёпиштирилиб, у осилади ва юқоридан пастга қараб ёпиштириб 
борилади. Гул қоғоз аввал рулон ўртаси бўйича юқоридан пастга қараб, сўнг 
ўртадан икки четга томон текисланиб борилади. Бу мақсадларда шеткадан 
фойдаланилади. 
Гулқоғоз ёпиштириш ишлари 3-4 кишилик звено томонидан амалга 
оширилади. Гулқоғоз ёпиштирилган деворлар қабул қилинганда нақшларнинг, 
гулларнинг мос келиши, ҳаво тўпланиб қолмаслиги, ёрилган, йиртилган 
холатларнинг бўлмаслиги текширилади. 
Наличник, плинтус қирраларининг гулқоғозлар билан ёпилиши мумкин 
эмас. Қўшни рулонлардаги расм, гул, нақшларнинг бир-бирига нисбатан 
силжиши 1,5 мм дан ошмаслиги керак. 
 
Назорат саволлари: 
  1. Сиртлар нима учун бўялади? 
  2. Бўёқларнинг асосий таркиби нимадан иборат? 
  3. Бўёқлар таркибларида боғловчи модда сифатида нималар ишлатилади? 
  4. Сиртлар бўёқлаш учун қандай тайёрланади? 
  5. 
Бўёқчилик 
ишларини 
бажариш 
жараёнида 
қандай 
асбоблардан 
фойдаланилади? 
  6. Томонли бўёқларнинг ишлатилиш соҳаларини айтиб беринг. 
  7. Бино фасади, ташқи конструктив сиртлар қандай бўёқда бўялади. 
  8. Гулқоғозларнинг қандай турларини биласиз? 
  9. Гулқоғоз ёпиштириш учун асос қандай тайёрланади? 
  10. Сиртларга гулқоғоз ёпиштириш ишлари технологиясини тўлиқ ёритиб 
беринг. 
  11. Меҳнат хавфсизлиги талаб ва қоидаларини санаб ўтинг. 
 
 
Адабиётлар: 
суртилиб 5-10 минут куйиб қўйилади, бунда гулқоғоз шишади (набухание) кейин гулқоғоз ейилган ҳолатда девор олдига келтирилади. Гулқоғознинг юқори қисми ёпиштирилиб, у осилади ва юқоридан пастга қараб ёпиштириб борилади. Гул қоғоз аввал рулон ўртаси бўйича юқоридан пастга қараб, сўнг ўртадан икки четга томон текисланиб борилади. Бу мақсадларда шеткадан фойдаланилади. Гулқоғоз ёпиштириш ишлари 3-4 кишилик звено томонидан амалга оширилади. Гулқоғоз ёпиштирилган деворлар қабул қилинганда нақшларнинг, гулларнинг мос келиши, ҳаво тўпланиб қолмаслиги, ёрилган, йиртилган холатларнинг бўлмаслиги текширилади. Наличник, плинтус қирраларининг гулқоғозлар билан ёпилиши мумкин эмас. Қўшни рулонлардаги расм, гул, нақшларнинг бир-бирига нисбатан силжиши 1,5 мм дан ошмаслиги керак. Назорат саволлари: 1. Сиртлар нима учун бўялади? 2. Бўёқларнинг асосий таркиби нимадан иборат? 3. Бўёқлар таркибларида боғловчи модда сифатида нималар ишлатилади? 4. Сиртлар бўёқлаш учун қандай тайёрланади? 5. Бўёқчилик ишларини бажариш жараёнида қандай асбоблардан фойдаланилади? 6. Томонли бўёқларнинг ишлатилиш соҳаларини айтиб беринг. 7. Бино фасади, ташқи конструктив сиртлар қандай бўёқда бўялади. 8. Гулқоғозларнинг қандай турларини биласиз? 9. Гулқоғоз ёпиштириш учун асос қандай тайёрланади? 10. Сиртларга гулқоғоз ёпиштириш ишлари технологиясини тўлиқ ёритиб беринг. 11. Меҳнат хавфсизлиги талаб ва қоидаларини санаб ўтинг. Адабиётлар:  
 
  1. Бадьин Г.М. Мещаниқов А.В. "Технология строительного производства" 
Ленинград, СИ, 1997 г. 606 стр. 
  2. Атоев С.С., Луцкий С.Я. Технология механизация и автоматизация 
строительного производства. М.СИ. 1984г. 
  3. СНиП 3-4-80 техника безопасности в строительстве. 
  4. Справочник строителя Отделочные работы Москва ВШ. 1990г. 
  5. Гницевич Е.П. Молярные работы. М.СИ. 1986г. 
 
1. Бадьин Г.М. Мещаниқов А.В. "Технология строительного производства" Ленинград, СИ, 1997 г. 606 стр. 2. Атоев С.С., Луцкий С.Я. Технология механизация и автоматизация строительного производства. М.СИ. 1984г. 3. СНиП 3-4-80 техника безопасности в строительстве. 4. Справочник строителя Отделочные работы Москва ВШ. 1990г. 5. Гницевич Е.П. Молярные работы. М.СИ. 1986г.