Reja
∙Umumiy adaptatsiya sindromini tushunish
∙Hans Selye tomonidan tan o'zgarishlarga qaramasdan tajribachilarni aniqlash
∙Stresning hormonali autonomic javoblarni qanday faol ko'rsatishini tushuntirish
Stresning o'zgaruvchan tasiri
1
Stres va uning turlari
Stresning o'zgaruvchan tasiri turli xil xususiyatlarga ega bo'lishi mumkin, jismoniy,
psixologik va ijtimoiy turlari mavjud.
2
Stresning jismoniy ta'siri
Jismoniy stresning o'zgaruvchan, o'zgaruvchan va uzunmuddatli ta'siri mavjud, qon
bosimi, pulz va hormonlar o'zgarchiliklari misol qilib keltiradi.
3
Stresning psixologik ta'siri
Psixologik stres o'zgaruvchan va uzunmuddatli bo'lishi mumkin, bu muammoni hal
qilishning psixologik tomonlari, tashqi va ichki ta'sirini aks ettiradi.
4
Stresning ijtimoiy ta'siri
Stresning ijtimoiy ta'siri o'zgaruvchan bo'lishi va uning ijtimoiy ahamiyati, odamlarning aloqalari, qo'llab-quvvatlash tizimlari va
boshqa jihatlariga ta'sirini o'z ichiga oladi.
Fiziksel va ruhiy
javoblar
Fiziksel va ruhiy javoblar, yoki Umumiy Adaptatsiya
Sindromi (GAS), stresga qarshi organismning qisqa
va uzun muddatli reaktsiyalarini ta'riflaydi. Hans
Selye tomonidan tan olingan bu konsept stresning
gormonal avtomatik javoblarni qanday
faollashtirishini tushuntiradi.
Photo by Nik on Unsplash
Adrenalinni aktivlashishi
1
Adrenalin tarkibi
Adrenalin qanday o'rnatiladi va
qanday faoliyat ko'rsatadi.
2
Adrenalinning vazifalari
Adrenalinning stresga javob berish
va energiya ta'minlashdagi roli.
3
Adrenalinning
salomatlikka ta'siri
Adrenalinning uzun muddatli
tarzda qanday ta'siri borligi va uning
salomatlikka o'xshash ta'siri.
Kortizolning roli
1
Kortizolning funksiyalari
Kortizol o'z ichiga stresga javob
beruvchi hormonning birinchi
liniyasini o'z ichiga oladi va energiya
boyicha muhim vazifalar bajaradi.
2
Kortizolning ta'siri
Kortizol stres paytida qon va
energiya sarflanishini oshiradi,
immun tizimni kuchaytiradi va
stresga moslashuvchan organlarga
energiya taqsimlaydi.
3
Kortizolning o'zgarishlari
Kortizolning darajasidagi o'sish va
kamayishlari stres darajasining
o'zgarishi, sog'liqni ta'sir etish va
energiya tizimining faoliyatini
ko'rsatishi mumkin.
Davolash usullari
Davolash usullari stresga qarshi o‘z-o‘zidan davolash
tizimi bo‘ylab mamlakatni qo‘llab-quvvatlashni tahlil
qiladi. Bu usullar shaxsiy va jismoniy tarkibiyotga
ta’sir qilishi mumkin, masalan, yog‘lar, odamlar yoki
atrof-mushtlar orqali.
Photo by Elsa Olofsson on Unsplash
Hans Selye: Stresning Fiziologik Tahlili
Hans Selye hayoti
Hans Selye, stresning fiziologik tahlilining asoschisi va
asoschisi boʻlib, stresning biologik oʻzgarishlarini
oʻrganishda muhim ahamiyatga ega boʻlgan ilmiy shaxs
hisoblanadi.
Stresning tavsifi
Stres, organizmning harakatlarini oʻzgaruvchanli ravishda
oʻtkazib turuvchi tizim boʻlib, Selye tomonidan stresning
biologik jarayonlari va ularning oʻzgaruvchanliklari tahlili
keng qamrovli olib borilgan.
Adaptatsiya jarayonlari
Organizm stres bilan murojaat qilganda, adaptatsiya
jarayonlari yuzaga keladi. Bu jarayonlar orqali organizm
stres bilan mukhalifot koʻrsatadi va uning
oʻzgaruvchanliklari bilan mukholifot qilishga harakat
qiladi.
Stresning tashqi va ichki ta'siri
Stresning tashqi va ichki ta'siri Selye tomonidan tahlil
qilingan va ularning organizmga olib kelishi, uning
salomatlikga o'z ta'sirini o'rganishda katta ahamiyatga
ega.
Tan O'zgarishlari va Stres Munosabatida
Tan O'zgarishlari
Tan o'zgarishlari stres munosabatida diqqatni va hissiyotlarni o'zgarishlarga olib keladi, bu shaxsiy
xususiyatlarni ham o'z ichiga oladi.
Stresning Tashqi Ta'siratlari
Stres jarayonida tan o'zgarishlari ko'pchilik bilan qo'llab-quvvatlanadi, qon va energetik jarayonlar
o'zgaruvchanlikka olib keladi.
Tan O'zgarishlarining Tahlili
Tan o'zgarishlari stres jarayonida fiziologik o'zgarishlar hisoblanadi, bu jarayonda qanday o'zgarishlar ro'y
beradi va qanday ta'sir ko'rsatadi.
Hormonal Autonomic
Javoblar: Tahlil va
Nazariyalar
Hormonal autonomic javoblar stresning vazifasi
boʻyicha hormonlarni va autonomic javoblarni
taʓmin qiladi. Bu jarayonlar Selye tomonidan
tushirilgan va tashqi xavfni tushuntiradi.
Photo by Alexander Grey on Unsplash
Tajribachilar va Stresning Biologik Tahlili
Stresning Biologik
Asarlar
Hormonlar va Stres
Munosabati
Immun Tizim va Stresning
Ta'siri
Tajribachilar stresning biologik ta'sirini o'rganishda muhim rol o'ynaydi,
bu jarayonni biologik tahlil orqali tushuntirishga yordam beradi.
Tajribachilar stres holatlarida hormonlar va stres o'rtachasidagi
munosabatlarni tahlil qilish bilan stresning biologik jihatlarini
chuqurlashtiradi.
Stresning biologik tahlilida immun tizimning stresga qanday ta'sir
ko'rsatishi, shuningdek stresni qandayga qarshi turishda o'z vazifasini
bajarishni o'rganish juda muhimdir.
Stresning Salomatlikga O'xshash Ta'siri: Nazariya va Amaliyot
1
Salomatlikga O'xshash
Ta'sir
Stresning salomatlikka o'xshash
ta'siri, tibbiyot va fiziologiya
sohalarida keng qo'llaniladi,
shuningdek stresning tajribachilarga
o'z ta'sirini ta'kidlaydi.
2
Nazariya
Nazariya bo'limida stresning
salomatlikga o'xshash ta'siri qanday
shakllanishi va individiyal
farkliliklar ahamiyati haqida
ma'lumot beriladi.
3
Amaliyot
Amaliyot qismida stresning
salomatlikga o'xshash ta'siri bilan
kurashish usullari va bu ta'sirni
kamaytirishning amaliy yollari
ko'rsatiladi.
Stres va uning onta va uzun
muddatli ta'sirini tahlil
qilish
Stress va uning uzun muddatli ta'sirini tahlil qilish,
umumiy adaptatsion sindromni tushunishga yordam
beradi. Bu, stresning vazifalarni bajarish uchun zarur
bo'lgan moddalar o'zgarishlarini tushuntiradi. Bu
jarayon davrida, shaxsning salomatligiga ta'sir
ko'rsatishi mumkin.
Photo by Wes Hicks on Unsplash
Hormonal javoblarni o'rganish va ularga qanday ta'sir ko'rsatish
Hormonal javoblar
Organizmga o'tadigan
ta'sir
Adaptatsiya jarayonlari
Hormonlar stres munosabatida o'zgaradi va organizmga qanday ta'sir
ko'rsatishiga o'rganiladi.
Hormonlar qanday o'zgarishlarga olib keladi, shu sababli organizmga
o'tadigan ta'sirni ko'rsatadi.
Hormonlar adaptatsiya jarayonlarida qanday rol o'ynaydi va organizmga
qanday o'zgarishlar keltiradi o'rganiladi.
